Kerststal, verlichte dorpen & feestelijke figuren: traditie en trends
De magie van de kerststal
De kerststal is een van de meest herkenbare symbolen van de feestdagen. In veel huishoudens is zij zowel een religieuze traditie als een onmisbare kerstdecoratie. Elk jaar genieten families ervan om hun kerststal op te zetten – een symbool van samenhorigheid, warmte en de magie van Kerstmis.

Oorsprong en geschiedenis van de kerststal
De eerste kerststal gaat terug tot de 13e eeuw, toen Franciscus van Assisi de geboorte van Jezus uitbeeldde met echte mensen en dieren. Het doel was om het kerstverhaal voor iedereen toegankelijk te maken. Met de tijd verspreidde de kerststal zich naar kerken (als beeldhouwwerk) en later naar woningen met miniatuurfiguren.
In de Provence ontstond in de 18e eeuw de traditie van de kerststalfiguren (santons), die met de hand werden beschilderd. Hierdoor kon elke familie een unieke kerststal maken. Tot op vandaag blijft het opzetten van een kerststal een gekoesterd ritueel dat van generatie op generatie wordt doorgegeven.
Verschillende soorten kerststallen
Tegenwoordig bestaan er veel stijlen van kerststallen die passen bij elke smaak:
- Traditionele kerststal: met klassieke figuren van hout of hars.
- Provençaalse kerststal: beroemd om de met de hand beschilderde santons.
- Moderne of design kerststal: minimalistisch, strak, soms met verlichting.
- Handgemaakte kerststal: vervaardigd uit natuurlijke of ambachtelijke materialen.
- Miniatuur kerststal: ideaal voor kleinere ruimtes.


Kerststalfiguren en santons
Kerststalfiguren, ook wel santons, zijn essentieel om de scène tot leven te brengen. Naast Maria, Jozef en het kindje Jezus omvatten kerststallen vaak ook herders, engelen en de drie koningen. Veel families voegen elk jaar nieuwe figuren toe, waardoor een steeds groter wordende collectie ontstaat die een verhaal vertelt.

Kerstmanfiguren en notenkrakers: de feestelijke toets
Hoewel de kerststal gericht blijft op de geboorte van Jezus, voegen veel families er ook kerstmanfiguren aan toe. Deze personages, vaak miniaturen of geanimeerd, passen perfect in een verlicht kerstdorp of naast de stal. De kerstman staat symbool voor vrijgevigheid en de magie van Kerstmis, en zijn figuren – soms met arrenslee en rendieren – brengen een vrolijke en feestelijke sfeer die jong en oud aanspreekt.
Daarnaast zijn de notenkrakerfiguren, de beroemde houten soldaten uit de Duitse traditie, uitgegroeid tot een onmisbaar kerstsymbool. Geplaatst naast de stal, geïntegreerd in een miniatuur kerstdorp of aan de ingang van het huis, geven notenkrakers een authentieke en elegante uitstraling. Zij symboliseren bescherming en de geest van Kerstmis, en worden vaak net zo verzameld als santons of verlichte dorpen.


Decoratie-ideeën voor uw kerststal
De manier waarop u de kerststal opstelt is net zo belangrijk als de figuren zelf. Enkele eenvoudige maar effectieve ideeën:
Onder de kerstboom: een klassieke plek die beide decoraties samenbrengt, met kunstsneeuw en LED-verlichting.
Op een schouw of dressoir: gebruik papier, mos of dennenappels voor een traditioneel en natuurlijk effect.
Miniatuur of wandkerststal: ideaal voor kleine ruimtes, een miniatuur kerststal blijft discreet maar symbolisch.
Met zachte verlichting: kleine warme LED-lampjes accentueren de scène en creëren een magische sfeer.
Tip: plaats sommige kerststalfiguren op kleine verhogingen om diepte en realisme aan de scène te geven.
Verlichte kerstdorpen: een groeiende trend
Naast de kerststal zijn verlichte kerstdorpen de laatste jaren enorm populair. Deze miniatuurdecors, vaak geanimeerd en verlicht, brengen een betoverende en feestelijke toets in uw huis.
Miniatuur kerstdorpen beelden winterse taferelen uit met huisjes, draaimolens, schaatsbanen en figuren.
Sommige modellen zijn muzikaal en spelen traditionele kerstliederen.
Dankzij LED-verlichting creëren deze dorpen een sprookjesachtige sfeer die jong en oud betovert.
Veel liefhebbers breiden hun kerstdorp collectie elk jaar uit met nieuwe huisjes en figuren. Net als bij de kerststal is het een waar ritueel geworden dat vaak al in november begint.

Kerststal of kerstdorp: twee werelden die elkaar aanvullen
De kerststal en het verlichte kerstdorp zijn geen concurrenten – zij vullen elkaar aan.
De kerststal benadrukt de spirituele en religieuze betekenis van Kerstmis.
Het kerstdorp brengt de feestelijke en decoratieve magie, met lichtjes, muziek en beweging.
Door beide te combineren creëert u een evenwichtige kerstdecoratie die authenticiteit en betovering samenbrengt. De kerststal voegt diepte en traditie toe, terwijl het dorp de aandacht trekt met feestelijke glans. Samen zorgen ze voor een complete en onvergetelijke kerstbeleving.
✨Of u nu houdt van de traditionele kerststal, betoverd wordt door verlichte kerstdorpen, of gecharmeerd bent door kerstman- en notenkrakerfiguren, al deze decoraties dragen bij aan de magie van Kerstmis. Door ze te combineren creëert u een warme, authentieke en feestelijke sfeer – ideaal om een onvergetelijke kerst te vieren.
FAQ over kerststallen en kerstdorpen
Wat is het verschil tussen een kerststal en een verlicht kerstdorp?
👉 De kerststal beeldt het Bijbelse kerstverhaal uit en heeft een spirituele betekenis. Het verlichte kerstdorp is decoratiever en feestelijker, met lichtjes, muziek en animatie.
Wanneer zet u de kerststal op?
👉 Traditioneel wordt de kerststal aan het begin van de Advent geplaatst (eind november/begin december). Het kindje Jezus wordt pas op kerstavond toegevoegd.
Welke figuren zijn onmisbaar in een kerststal?
👉 De belangrijkste figuren zijn Maria, Jozef, het kindje Jezus, de os, de ezel, herders en de drie koningen. Santons, kerstmanfiguren en notenkrakers kunnen de scène aanvullen.
Hoe zet u een verlicht kerstdorp mooi in de verf?
👉 Plaats uw miniatuur kerstdorp op een tafel, dressoir of onder de boom. Voeg kunstsneeuw en LED-verlichting toe en varieer in hoogte voor meer diepte.
Waar plaatst u de kerststal in uw kerstdecoratie?
👉 U kunt de kerststal onder de boom zetten, op een schouw, op een meubelstuk of zelfs als wanddecoratie. Belangrijk is dat zij zichtbaar is en mooi belicht wordt.
Share this content